Çocuklarda Tuvalet Eğitimi
Tuvalet eğitimi çocuk gelişiminde önemli basamaklardan birisidir. Çocuğun psikolojisi, fiziksel durumu ve çevrenin sosyo-kültürel durumundan etkilenir.
Çocuklar 18. aya kadar mesane ve anüs kaslarını kontrol edemezler. Ancak 2 yaşında kontrolü tam sağlayabilirler. Yine burada çocuğun gelişim basamakları dikkate alınarak hazır olup olmadığı düşünülmelidir. Tuvalet eğitimi verirken annenin de ruh halinin iyi olması ve yoğunluk durumunu buna göre ayarlaması gerekir. Anne sabırlı, kararlı ve hoş görülü olmalıdır. Tuvalet eğitimi için çocuk kadar annede hazır olmalıdır. Başlamak için yaz ayları gibi annenin daha rahat olduğu, bez olmadan dolaşma olanaklarının bulunduğu aylar daha uygundur. Tüm süreç boyunca çocuk desteklenmelidir.
Tuvalet Eğitimi İçin Başlangıç Belirtileri
Çocuğun tuvalet eğitimine hazır olma belirtilerini anne dikkate almalıdır.
Bu belirtiler nelerdir?
- Gün içinde birkaç saat kuru kalma veya gündüz uykusundan kuru kalkma,
- Gece kakasını yapmadan uyanması,
- İdrar yaparken veya kaka yaparken kelimelerle, hareketlerle ya da mimiklerle ifade etmeye başlaması,
- Basit emirleri anlayıp yapması,
- Anne babanın davranışlarını taklit etmesi,
- Aileyi takip ederek, tuvalet eğitimine ilgi göstermesi,
- Eşyaları ait oldukları yere koyması,
- Yürüyüp, oturup kalkabilmeli,
- Kendi başına giysilerini giyinip çıkarabilmesi…
Lâzımlığa Alışma Evresi
Bu belirtileri gösteren çocuğumuzla idrar ve gaita için sürekli kullanacağımız ortak bir sözcük üzerinde karara varılır (Çiş, kaka vs). Çocukla beraber bir lazımlık alınır. Çocuk lazımlığın üstünde ayakları yere bastığı için ve içine düşmekten korkmadığı için kendini güvende hisseder. Çocuğun kolay ulaşabileceği ve görebileceği bir yere konulur. Örneğin çocuğun kendi odasına konulabilir.
Lazımlığa alışması için önce giysileri ile oturup oyuncakları ile oynaması teşvik edilir. Lazımlık üzerinde vakit geçirmesi sağlanır. Alıştıktan sonra ilk başlarda bezli olarak yemekten 20-30 dakika sonra, günde 2-3 kez 5-10 dakika lazımlıkta oturtmak iyi olur. Yaklaşık 1 hafta sonra bezsiz oturtmaya başlanmalı çiş ya da kaka yaptıktan sonra tuvalete atılması lazımlığın bu amaçla kullanıldığını anlamasını sağlayacaktır. Bağlantı kurulduktan sonra erişkin tuvaletinin nasıl kullanıldığı öğretilir. Sifonun başkası tarafından çekilmesi ve kakanın kaybolması çocuğu korkutabilir. Bu nedenle sifonu kendinin çekmesi sağlanmalı ve ‘kakaya veda töreni’ yapmasına izin verilmelidir. Bu dönem kaka veya çişi yakalayıp lazımlığa yapma sonucunda övgü dönemidir. Sonuçta uygun yere çiş ya da gaita yaptığı gözlendiğinde çocuk ödüllendirilir. Bu ödüllendirme alkışlama, başarı çıkartmaları, küçük armağanlar, birlikte anneanneye veya babaanneye telefon etme gibi ödüller verilebilir.
Akılda Tutulması Gerekenler
Tuvalet eğitiminde hızlı sonuç almayı beklememek gerekir. Başarı çocuğun kendisine ait olarak gösterilmeli, başarı sağlanan basamaklarda zaman zaman geriye dönüşlerin normal olduğu unutulmamalı, tepki gösteriyorsa bir süre ertelenmelidir. Geriye dönüşlerin olması eğitimin bir parçası olarak görülmeli, başarısızlık olarak algılanmamalıdır.
Bazı çocuklarda gündüz ve gece mesane kontrolü eş zamanlı kazanılsa da, çoğunlukla gece mesane kontrolü gündüz kazanıldıktan, birkaç ay ya da yıl sonra kazanılır. Gece kontrolünün tam sağlanması 5 yaşına kadar beklenebilir.
Tuvalet eğitimi uzun ve sabır gerektiren bir süreçtir. Bazen bu süreç 6-8 ay kadar uzun sürebilir. Çocuk basamak basamak eğitimini tamamlamaya başlar. Çocukların çoğu gündüz çişlerini tutmayı 30-36 ayları arasında öğrenirler. Gece tutmayı ise 36-48 ay arasında öğrenip eğitimlerini tamamlarlar. Gece tuvalet eğitimine başlamak için gündüz tam kuruluğun sağlanması beklenmelidir. Ayrıca bu dönemde kabızlık olmaması için lifli besin tüketimini arttırmak gerekir. Çünkü kabızlık tuvalet eğitimini zorlaştıran en önemli nedenlerden biridir.
Tuvalet eğitimi sırasında istenmeyen durumlar otaya çıkabilir. En sık görülenler; idrar kaçırma, kaka kaçırma, dışkılamayı reddetme, dışkı tutma gibi durumlardır. Ailelerin her sağlıklı çocuğun tuvalet eğitimini alabileceğini bilmeleri ve bu sürecin sabır gerektirdiğini bilmeleri rahatlamaları için faydalı olacaktır.
İletişim Bilgileri:
Tuvalet eğitimi dahil, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile igili her Sorununuz İçin çekinmeden Bize Ulaşın : https://www.drtulinkoksal.com/bize-ulasin/
Tel:
Muayenehanemiz: +90 312 514 01 01
Doç.Dr.Tülin Köksal: +90 (553) 840 64 15
Uzm.Dr. A.Osman Köksal:+90 543 890 23 13
Adres:
Altay Mahallesi, Orhan Bey Caddesi, No: 1/93 Ata Yıldız Plaza, Kat:11, 06820, Optimum AVM Karşısı Eryaman/ANKARA
İlgili Linkler:
Bizi Sosyal Medyada da Takip Edin!
https://www.instagram.com/drtulinkoksal/
https://www.instagram.com/draliosmankoksal/